Eygen initiatief

PDF download↓

Een weirde geschiedenis

Weirdo's is een wartaalschrift waarin diverse werelden voortdurend met elkaar in aanvaring komen. Het is een kruispunt, zonder stoplichten, zonder zebrapaden, zonder remmen. Weirdo's brengt verslag uit over de slachtoffers van onze ideale samenleving, over de oorlogen die we met onszelf én met anderen uitvechten. Weirdo's is altijd op zoek naar de waarheid om ze onverbloemd door te geven aan zij die haar niet willen horen.

1982 - 1989 Initiatief

De fundamenten

Hoewel het eerste nummer van Weirdo's verscheen in december 1986 moeten de wortels van dit vaak verloochend gewrocht nog eerder gezocht worden. Waar het eigenlijk voor de eerste keer is misgelopen, weet niemand meer, maar de uiterste noordoostelijke hoek van Limburg (Kinrooi) leek de perfecte plaats om dit weirde verhaal te beginnen.
  Waarschijnlijk begon heel de ellende al toen een tiener van 15 jaar in de plaatselijke bibliotheek gestopt werd in zijn nooit aflatende leeslust. Boeken van Jan Cremer en Jan Wolkers kreeg hij niet mee en toen brak er plots een veer. Het kruispunt in Kinrooi werd te klein en de oplossing werd al snel elders gezocht: Leuven, de stad waar geen enkel boek ongeopend kon blijven. Plots was het dorp de wereld niet meer. Het ventje werd een stem. En die stem klonk in mei 1982 voor de eerste keer in een echt literair tijdschrift, 't Kofschip met een gedicht dat als titel - hoe kon het ook anders - Bier had.
  Daar had de ellende al kunnen stoppen, maar toevallig vonden zich op dat moment enkele Leuvense initiatievelingen rond datzelfde bier en ze stichtten het tijdschrift Initiatief, het wereldtijdschrift voor Vlamingen en andere fabelachtige wezens ( klik bovenaan Initiatief). Ondertussen promoveerde een Limburgs schachtje van simpel eigen-beheerdichtertje tot germanistje én tot gewetensbezwaarde en persverantwoordelijke van Amnesty International Vlaanderen.
  De fundamenten voor Weirdo's waren gelegd. De afkeer voor het langzaam kabbelende Vlaamse literaire wereldje, het bewustzijn dat overal ter wereld mensenrechten worden geschonden én dat er één belangrijk wapen tegen deze schendingen bestaat: het woord, de constatering dat een groot deel van onze wereld geen stem hééft, het feit dat we niet zelf denken maar voor ons laten denken. Dat alles vormde een ideale cocktail om iets moois te doen ontstaan.

1986 Voorstelling in De Blauwe Schuit te Leuven op 13 december

Anti-conditionering

Nog een andere voorbode van dat mooie dat in 1986 zou beginnen, is misschien wel terug te vinden in de dichtbundel die Hubert Van Eygen in 1983 publiceerde met als titel Onmiddellijk ervaren en cultureel geconditioneerd symbool. Die bundel stond volledig in het teken van het volgende citaat van Aldous Huxley:
  Hetgeen wij gewoonlijk waarnemen en waarop wij reageren is een merkwaardige mengeling van onmiddellijk ervaren en cultureel geconditioneerd symbool, van zintuiglijke indrukken en vooropgezette ideeën over de aard van de dingen.
  Dit blijft nog altijd één van de belangrijkste bestaansredenen voor Weirdo's: Anti-conditionering. In eerste instantie resulteerde deze anti-conditionering én vrijheidsdrang in 1986 in de uitgave van de ophefmakende bloemlezing De nieuwe tachtigers (een speciaal nummer van Initiatief), een dichtbundel waarin gedichten van 25 jonge Vlaamse dichters tussen 20 en 30 jaar oud werden opgenomen. En in de omschrijving die een toen nog 25-jarige naïeveling gaf van poëzie liggen de wortels van wat in datzelfde jaar Weirdo's zou worden. Hij schrijft:
  Poëzie is het uitschrijven van het belachelijke, het wrede, het afgrijselijke van onze samenleving. Poëzie is de ijdele hoop koesteren dat een publiek zal struikelen en heel hard zal vallen over het belachelijke, druiperige en harde van je woorden. Poëzie moet doen lachen en/of huilen, moet wellustig in het kruis tasten (het goede dan). Poëzie is het middel, ogen openen het enige doel.

1986 Frank Moyaert uit Boortmeerbeek komt het verhaal binnengestapt

Het prille begin

Enkele maanden vóór de voorstelling van deze bloemlezing kwam een zekere Frank Moyaert uit Boortmeerbeek het verhaal binnengestapt. Hij was dé personificatie van de marge van onze samenleving. Hij had de wereld van alle kanten bekeken, vooral van de onderkant én de zijkant. Ook in hem sluimerde de gedachte om de wereld te geven waarop hij recht had: een blad dat geen blad voor de mond nam én dat vooral de marge van onze samenleving een stem zou geven.
  Op hetzelfde moment dat De nieuwe tachtigers werd voorgesteld in De Blauwe Schuit te Leuven op 13 december 1986, werd er ook het eerste nummer van een nieuw literair tijdschrift voorgesteld: Weirdo's. Het was december 1986 en niemand wist waar dit zou eindigen. Het eerste nummer was slechts 20 bladzijden dik en bevatte bijdragen van Frank Moyaert, Hubert Van Eygen, Johan Anthonis, Erik Slaets, Christel Willocks en Kris Van Eygen. Het redactiesecretariaat van het blad was gevestigd bij Veerle Leyssens, de toenmalige vriendin van Frank Moyaert. De zogenaamde redactie bestond uit Veerle Leyssens, Frank Moyaert en Hubert Van Eygen.
  Dit eerste nummer kreeg gestalte in een Leuvense café (de naam is verdwenen in de nevel der tijden) in de buurt van Alma 2 waar ze iedere week naar de stripclub gingen (strip zoals in stripslezen en niet zoals in uitkleden). Daar werd ook de titel geboren. Zowel Frank als Hubert hadden op hetzelfde moment gedroomd over weirdo's en lanceerden op dezelfde avond deze naam. Misschien heeft in het ontstaan van de naam een artikel meegespeeld dat in die periode verscheen in Het Nieuwsblad waarin de komst van de popgroep ZZ Top werd aangekondigd met: Ha, daar komen de weirdo's. Dit artikel werd uiteraard dankbaar gebruikt in de eerste uitgave.

1987 Als het leven een gedicht is… dan rijm ik liever niet (door Frank Moyaert)

In W002 nam Weirdo's een tekst over van Rudi van Vlaenderen die in Aida-Newsletter verscheen, een blad dat zich inzette voor vervolgde kunstenaars en waaraan Hubert Van Eygen meewerkte. In dat stukje steekt de essentie van de hele Weirdo's-wereld:
  Ik word zo achterdochtig wanneer ik mensen bepaalde kunstwerken hoor veroordelen vanwege een gebrek aan kwaliteit. Dit soort oordeel is zeer persoonlijk, omdat objectieve maatstaven niet bestaan. Daarenboven kan de kunstenaar zich op geen enkele manier verdedigen tegen een dergelijk oordeel: hij wordt volkomen weerloos. Ik ben op mijn hoede voor mensen die beweren kwaliteit te leveren. Vooral als zij neerkijken op datgene wat zij als waardeloos beschouwen (…) Geef het zogenaamde waardeloze een kans. Enkel dan kunnen we spreken van democratie in de kunst.
  10 jaar lang is dit de leidraad geweest voor Weirdo's: de zogenaamde waardelozen een kans geven. Heel veel mensen die in het normale circuit, zowel het sociale als het literaire, als waardeloos werden geweerd, kregen bij Weirdo's een kans. En vaak waren het ook echt mensen die door de maatschappij in de marge werden gedreven, die letterlijk werden afgeschreven. Mensen die in psychiatrische inrichtingen zaten, alcoholici, junkies, hoertjes, werklozen, miskende tieners. W005 verscheen in november 1987 en werd bijna volledig gevuld met bijdragen van psychiatrische patiënten, onder de titel Aan de rand van de afgrond. Mede-oprichter Frank Moyaert werd in die tijd zelf opgenomen in een psychiatrische instelling. Tegelijkertijd publiceerden Frank Moyaert en Hubert Van Eygen bij Nada te Antwerpen samen de bundel Als het leven een gedicht is… dan rijm ik liever niet waarin hun marginale en relativerende poëzie-opvatting nog duidelijker naar voren kwam, vooral in Franks gedicht Rock 'n roll (zie hiernaast).
  Waar het in die tijd bij de meeste literaire tijdschriften vooral rond lettertjes draaide, stond Weirdo's vol met teksten én vooral wrange en recht-voor-de-raapse tekeningen. Mensen zoals Rudi Lanciers, Jan Derboven, Frank Moyaert en Johan Anthonis gaven een eigen gezicht aan Weirdo's. Dat eigen gezicht van Weirdo's werd vanaf W011 nog duidelijker door het werk van tekenaar Steven de Rie die sinds 1989 huistekenaar van Weirdo's is. Hij gaf door zijn strips een grote meerwaarde aan Weirdo's, waardoor het zich nog meer kon profileren als anders dan de rest van de literaire tijdschriften.
  Langzaam maar zeker kreeg Weirdo's zo zijn eigen gezicht én zijn eigen naam in het literaire milieu. Het tijdschrift werd zowel letterlijk in de grond geboord als opgehemeld. Niettegenstaande de vaak krakende kritieken is Weirdo's steeds met de verbetenheid van de eenzame verliezer verder gegaan, en waar het tijdschrift in het begin op slechts 25 exemplaren verscheen, evolueerde de oplage naar 200 exemplaren, met een trouwe lezersschare van zo'n 100 abonnees.

1989 Steven de Rie wordt huistekenaar van Weirdo's

Vanaf 1989 publiceerde het tijdschrift ook regelmatig eigen mini-dichtbundels om aankomende dichters en tekenaars een kans te geven gratis een ruimer publiek aan te spreken. Steeds werd bij de selectie van de gedichten - net zoals bij het tijdschrift - vooral de nadruk gelegd op bijdragen die aandacht schenken aan de marge van onze samenleving én die sociaal geëngageerd zijn. Die selectiecriteria blijven gehandhaafd tot op de dag van vandaag. Sinds 1989 publiceerden Arno Kerkhofs, Frank Moyaert, Marc Smets, François Vermeulen, Bronco Blitzer, Johan Anthonis en Steven de Rie. In 1995 sloot Hubert Van Eygen zelf deze reeks af met de 9de minibundel: Het kind in de veewagen naar nergens.
  Daarnaast organiseerde het tijdschrift in 1990 zijn eerste wedstrijd, met als titel Weirdo's Wilde Wedstrijd. Het reglement van deze wedstrijd week in ongeveer alle punten af van de gangbare wedstrijden. Ze was eigenlijk bedoeld als een aanklacht tegen de wildgroei aan literaire prijzen. In artikel 1 van deze wedstrijd stond het volgende: Voor Weirdo's wilde wedstrijd is er geen reglement. Met reglementen heeft Weirdo's het trouwens altijd moeilijk gehad. De winnaars van deze onconventionele wedstrijd werden François Vermeulen met zijn gedicht Glazen balletje en Kattie Helsen met haar tekening Straatzicht.
  In 1991 startte het tijdschrift de publicatie van een volledige roman van Frank Moyaert met als titel Het gekkenhuis. In februari 1995 verscheen uiteindelijk het 10de en laatste hoofdstuk. Deze roman was niet enkel de noodkreet van Frank Moyaert maar vooral een bevestiging van het nut van een tijdschrift als Weirdo's dat niet te bekakt is om in de riolering van onze wereld te duiken.

Anti-postmodernistisch

Vanaf 1992 droeg het tijdschrift naast de ondertitel literair (k)wartaalschrift ook de naam anti-postmodernistisch tijdschrift. Zo wil het tijdschrift tot op de dag van vandaag reageren tegen de hoogtij vierende post-moderne tendens in onze literatuur waarbij het ego als zaligmakend naar voren wordt geschoven. Die anti-postmodernistische tendens werd duidelijk in het daglicht gesteld met de uitgave van W020, een jubileumuitgave waarin de beste gedichten uit 5 jaar Weirdo's werden gebundeld én waarin alle voorpagina's van het tijdschrift werden opgenomen. Dat anti-postmodernistische uitte zich in de laatste jaren voornamelijk door thema-nummers uit te geven over onder andere racisme, mensenrechten en democratie, kinderrechten (al lang voor de Witte Mars) en zelfs over kerstmis.

1992 Thema's zoals racisme, mensenrechten, democratie,
kinderrechten en zelfs kerstmis in W20

In 1994 kwam er een vervolg op de Wilde Wedstrijd uit 1990. Onder de titel Magistraal Marginaal organiseerde het tijdschrift een poëzie- en stripwedstrijd. De enige opdracht was: de marge van onze samenleving gestalte geven. Met deze wedstrijd wilde het tijdschrift bewijzen dat er naast de véle duffe en vervelende prijzen in Vlaanderen ook plaats is voor een alternatief, dat er in ons kunstwereldje ook mensen bezig zijn die begaan zijn met het lot van hun medemens en die daarover willen schrijven, willen tekenen, die hun ongenoegen over allerlei mistoestanden in onze wereld willen uitschreeuwen. Er kwamen 112 inzendingen binnen en de eerste prijs in de categorie poëzie werd gewonnen door Pierre Van Laeken met zijn gedicht Dement. In de categorie Strip kregen Ineke Dalman en Marc De Locht een aanmoedigingspremie. Deze wedstrijd kreeg in 1996 een succesrijk vervolg. Voor Magistraal Marginaal 2 ontving de redactie maar liefst 176 inzendingen. Als uiteindelijke winnaar kwam de 12-jarige Nele Warson met haar gedichten Auschwitz en Sarajevo 2 uit de bus.
  Dat Weirdo's doorheen de jaren geëvolueerd is en misschien een beetje van zijn wilde haren is verloren, zal niemand kunnen ontkennen. Maar het uitgangspunt van 1986 is nog steeds het zelfde gebleven: ogen openen en de vrijheid een kans geven. Met Weirdo's tracht de redactieploeg al jaren te bewijzen dat er naast de gewone wereld een marge ligt die we niet mogen vergeten, die we steeds weer onder de ongelovige ogen van zoveel mogelijk mensen moeten brengen. Een marge die vaak magistraal is, alleen al door de lelijkheid ervan én door de vrijheid en de wildheid die zij uitstraalt. De vrijheid en wildheid die niemand ons nog zal kunnen afnemen, ook niet in de volgende generatie, want voor die volgende generatie hebben we ook zelf gezorgd. (W037, december 1996).

10 jaar later

In al die tijd is Weirdo's dezelfde koers blijven varen als in het begin: anti-conditionerend, anti-postmodernistisch maar vóór de wartaligen, de marge, de boodschap. De beste typering van Weirdo's stond in de licentiaatsverhandeling Het literaire leven in de marge in Vlaanderen sinds 1985 van Jo Deferme uit 1995. Hij schrijft het volgende:
  Wat de plaats van Weirdo's in het literaire leven betreft, denk ik dat het tijdschrift mag beschouwd worden als een waardevolle kritiekspuier, die de verscheidenheid van de literaire wereld alleen maar dynamischer kan maken. Bovendien spant Weirdo's zich in om de lezer een waardig literair alternatief aan te bieden. Daarom mag men Weirdo's waarschijnlijk als een oprechte en bovendien vrij ervaren drager van (sub)culturele waarden betitelen. Het belang van die ervaring mag niet onderschat worden, want voor een klein tijdschrift draait Weirdo's al behoorlijk lang mee, en dat betekent toch wel iets. Niets is immers gemakkelijker dan gedurende een korte periode de (literaire) zaak op stelten zetten, om dan in veilige anonimiteit te verdwijnen. Een langdurige inschakeling in het literaire leven daarentegen vereist, wil men geloofwaardig blijven, degelijk gefundeerde stellingnames. Dat neemt echter niet weg, en dit mag geenszins onderschat worden, dat Weirdo's telkens opnieuw aan de lezer gepresenteerd wordt als een tijdschrift dat gewapend is met een stevige dosis humor.

1996 Eerste strip van Barbara Stok in W051

We hebben in die eerste 10 jaren inderdaad niet stil gezeten. Vanaf W027 (juni-augustus 1994) werd Weirdo's uitgegeven door Artforum in Leuven. In december 1998 trok Artforum zich terug als uitgever aangezien het ondertussen een eigen tijdschrift Zulma op de markt bracht. In W037 (december 1996) verscheen voor het eerst een strip van Barbara Stok. Zij zou tot november 2000 (W051) haar Barbaraal publiceren in Weirdo's.
  In maart 1997 verscheen de eerste bundel in de Harlekino-reeks. Het was de dichtbundel Backstage Blues van Frank Moyaert. De reeks was echter geen lang leven beschoren (te duur). In december 1997 verscheen het tweede en laatste nummer, Scherven van Hubert Van Eygen, waarin enkele anekdotische teksten uit de socio-roman Scherven van steeds dezelfde spiegel werden gebundeld, samen met een aantal reacties van uitgevers op deze roman. In 1998 zou Hubert Van Eygen deze roman toch in eigen beheer uitgeven.
  In juni 1997 lanceerde Weirdo's voor het eerst een rubriek Weirde Web Wereld waarin bericht werd over de literaire initiatieven op het internet die toen nog niet zo talrijk waren. Weirdo's was één van de eersten die regelmatig over dit nieuwe medium berichtten.
  In W040 (september 1997) startte de reeks Mangamedia van Mike over Japanse mangastrips die sterk aansloten bij het werk van Steven de Rie. In hetzelfde nummer startte Jan Derboven zijn rubriek Onlangs bij de platenboer. Die rubriek heeft hij nog lang geschreven.
  In W041 (maart 1998) verschenen de winnaars van de derde magistraal Marginaal-wedstrijd. De eerste prijs in de categorie poëzie ging naar Greet Bilsen (zowel voor de volwassenen als de jeugd), Arno Kerkhofs kreeg de 2de prijs, Nele Warson kreeg de 2de prijs bij de jongeren en de prijs van de beste Limburgse inzending, Hilde Bijnens ontving de 3de jongerenprijs en Wouter Donné ging lopen met de prijs voor de beste inzending uit Kinrooi. In de rubriek cursiefjes won Arno Kerkhofs de 1ste én 2de prijs, de beste jongereninzending was van Luk De Knijf en jaak Schaekers kreeg de prijs voor de beste Limburgse en Kinrooise inzending.

1998 Eerste cartoon van Patrick Heymans in W042

In juli 1998 (W042) verscheen voor het eerst een cartoon van Patrick Heymans. Tot op de dag van vandaag levert hij regelmatig strips, cartoons en illustraties voor Weirdo's.
  W044 (december 1998) was het laatste nummer dat op A4-formaat werd uitgegeven. Uit besparingsoverwegingen (de grootste geldschieter Artforum viel weg) werd besloten om het formaat terug te brengen tot A5.
  Het eerste nummer op klein formaat verscheen in april 1999 en was een themanummer over Politiek en literatuur waaraan onder andere Ina Stabergh, Guy Didelez, Nele Warson, Luc Fierens en Guy van Hoof meewerkten.

1999 Eerste aflevering van strip
door Koen Schouteden in W046

Op kleiner formaat maar een even grote mond

In W046 (juli 1999) werd voor het eerst het tekenwerk van Koen Schouteden geïntroduceerd. Zijn strip Charoon verscheen in 15 afleveringen van W051 tot en met W068. De strip werd in 2005 uitgegeven door Le Rigeau. in samenwerking met stripwinkel Wonderland uit Hasselt.
  In september 1996 publiceerde Hubert in W035 al een essay over literatuur in Limburg, onder de titel Daghet het nog altijd in den oosten? met de bedoeling om een of andere vorm van samenwerking tussen de literaire actoren in Limburg te stimuleren. Jammer genoeg faalde deze poging door de hokjesmentaliteit van de anderen en ook wel door de vaagheid van zijn plannen. Hij gaf het Limburgse verhaal echter niet op.
  In december 1999 verscheen het thema-nummer rond Limburgse literatuur met als titel Marginaal naar het volgende millenium? waarin de beste gedichten waren opgenomen die werden ingestuurd voor de gelijknamige wedstrijd van Limburgse auteurs. 31 dichters zonden 92 gedichten in. De redactie van Weirdo's selecteerde daaruit gedichten van 24 Limburgers die aan het oordeel van de lezers en een vakjury werden voorgelegd. Verder publiceerde Annemiek Buijs in dit Limburg-nummer een uitgebreide bijdrage over Lezen in Limburg (een onderzoek naar leesslapte, leesachterstand, boekheidenen en het papieren gevaar).
  Van vrijdag 28 april tot en met maandag 1 mei 2000 organiseerde Weirdo's samen met de Kinrooise culturele raad de manifestatie Kinrooise verBEELDing. Tijdens de openingsdag van deze manifestatie werden de winnaars bekend gemaakt van de Marginaal naar het volgende millenium-wedstrijd. Achilles M. Surinx behaalde de eerste prijs, op twee gevolgd door Emile Budé en Marleen De Cree-Roex eindigde derde. De beste Kinrooise inzending was van Ronny Truyen, op de tweede plaats kwam Sandra Creemers en als derde eindigde Erwin Seegers.
  In juni 2000 verscheen W050 met als ondertitel Onverschilligheid. In de inleiding beantwoordde Hubert de vraag en wat was de oogst? als volgt:
  Een vermelding in een thesis van een student Germaanse filologie die beweerde dat het opmerkelijk was dat zo'n klein tijdschrift zo lang kon bestaan. Hier en daar een bespreking in een collega-tijdschrift. Veel hoofdpijn. Een zware rekening van de brouwer. En de confrontatie met de enorme onverschilligheid van een wereld die niet wakker ligt van een blad dat niks te maken heeft met voetbal of grote borsten. Een blad dat enkel wil schrijven wat overblijft na de consumptie, dat de essentie wil blootleggen. Een blad dat anders is. Dat zich niet neerlegt bij het onverschillige. Een blad dat toekomst heeft, enkel omdat het weet dat niemand zijn verleden kan afpakken.

15 jaar later

In december 2001 bestond Weirdo's 15 jaar. In zijn cursiefje naar aanleiding van die verjaardag (die verder geruisloos voorbij ging) zette Hubert Van Eygen nogmaals de verworvenheden op een rijtje:
  Op 13 december 1986 stelde ik in De Blauwe Schuit te Leuven de bloemlezing De Nieuwe Tachtigers voor. Op diezelfde avond werd ook het éérste nummer van Weirdo's te koop aangeboden. Dat is nu net vijftien jaren geleden. Ik ken weinig tijdschriften zoals Weirdo's die het zó lang hebben volgehouden. In het begin is iedereen enthousiast en zijn er meestal ideeën zat maar wanneer blijkt hoeveel werk er in kruipt én hoe weinig respons men krijgt, haakt de een na de ander af. Bij Weirdo's ging het anders. We begonnen met z'n tweeën, Frank en ik, en na vijftien jaren zijn we er nog steeds (Frank dook in die periode wel regelmatig onder). Waarom? Niet omdat we de literaire roem willen bereiken met ons blaadje, niet om onze eigen misbaksels toch tenminste ergens te kunnen publiceren. Nee, gewoon omdat ik altijd graag boekjes heb gemaakt én omdat ik ervan overtuigd ben dat we iets extra kunnen bieden in het enge literaire wereldje. En wat is dat dan? Oprechtheid, een beetje humor, veel (zelf)relativering én vooral een boodschap. En wat mag die boodschap dan wel zijn? Het antwoord lijkt me duidelijk: als je niet wil vliegen, kan je ook niet vallen.
  Hubert hief ter gelegenheid het glas voor zichzelf en al die mensen die in die vijftien jaren zijn blad hebben meegemaakt, de mensen die hem financieel hebben gesteund én vooral die mensen die hem hebben geïnspireerd om er mee door te gaan. Ze zijn misschien maar een stelletje weirdo's, maar zwijgen zullen ze nooit.

2002 Winnaar culturele prijs van de gemeente Kinrooi

Bekroning

In december 2002 ontving Hubert de culturele prijs van de gemeente Kinrooi, voor zijn jarenlange inzet als voorzitter van de culturele raad maar ook voor zijn volharding bij het uitgeven van Weirdo's. Het was een aanmoediging om er nog zo'n 50 jaar mee verder te gaan.
  W062 (juni 2003) was een goddelijk thema-nummer. Vooral de goddelijke spiraaltekeningen van Jan Derboven en de gedichtencyclus Wat is god? van Hubert vielen hierin op. Het volgende vat alles samen waarvoor Weirdo's staat: Geloven is iedereen de vrijheid geven om iets anders te geloven. Dit was het eerste nummer waarbij het logo op de voorpagina in het bruin werd afgebeeld.
  In mei 2003 verscheen eindelijk nog eens een recensie over Weirdo's in een collega-blad: Noachs kat. In de beginjaren verschenen her en der korte recensies over Weirdo's maar de laatste jaren bleef het op dat vlak opmerkelijk stil. Waarschijnlijk kan men Weirdo's niet in een bepaald vakje steken. Noachs Kat kon dit echter wel:
  Het gebeurt niet vaak dat we als redactie buiten onze redactieformule treden. Maar voor Weirdo's maken we graag een uitzondering. Weirdo's is een anti-postmodernistisch literair kwartaaltijdschrift dat al meer dan 15 jaar alive and kicking is. Ik schrijf 'een', maar waarschijnlijk is het blad uniek in zijn anti-postmodernistische opzet. Het sympathieke Weirdo's wordt gemaakt in België en valt dus eigenlijk geheel buiten de opzet van deze rubriek. Het is niet noordelijk en zelfs niet eens Nederlands. Toch wil Noachs Kat zich niet beperken tot Noord-Nederlands navelstaren en narcistisch gedrag. Daarom dit keer: Weirdo's uit België. De aanleiding hiervoor is de volgende. Eén van onze redacteuren, zwaar lijdend aan presentatie- en publicatiegeilheid, zoals een schrijver nu eenmaal behoort te zijn, botste in zijn onstuitbare speurtocht naar publicatiemogelijkheden op het literair tijdschrift Weirdo's. Hij aarzelde niet contact te zoeken met de zuiderburen, wat resulteerde in enkele regels in Weirdo's over Noachs Kat. De gevolgen hiervan waren voor onze redactie niet te overzien. Met de regelmaat van de klok wordt ons nu vanuit België allerlei kopij toegestuurd. Helaas kunnen wij die niet plaatsen, omdat wij ons richten op Noord-Nederland, dat wil zeggen de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. Deze beperking maakt Weirdo's echter niet. Het blad wil graag de literaire kloof tussen het noorden en zuiden van het Nederlands taalgebied dichten. Weirdo's is een blad van brede opzet. Poëzie, tekeningen, verhalen, observaties, schone gedachten en recensies zijn van harte welkom bij de redactie. Angst voor concurrentie kent Weirdo's niet. Zonder schroom worden adressen en pluspunten van andere literaire tijdschriften in Weirdo's vermeld. Noachs Kat is het hier van harte mee eens. Niets leuker dan samenwerking met andere literaire Weirdo's. Dus wordt lid van Weirdo's en stuur uw werk ook eens naar België. En de omslag is ook mooi.

2004 Eerste kleurenfoto op de voorpagina van W064

Vanaf W063 werd het lettertype van het tijdschrift, Garamond, vervangen door het modernere Gill Sans. Op de voorpagina van W064 prijkte voor de eerste keer een kleurenfoto. Vanaf dit nummer kreeg het tijdschrift steeds een kleurrijke cover. W065 (maart 2004) was een thema-nummer rond Een hoop hoop… met daarin het opmerkelijke stripverhaal De hoop van Patrick Heymans. W066 (juni 2004) draaide dan weer volledig rond de Vlaamse parlementsverkiezingen, onder de titel Afgeblokt.
  In september 2004 (W067) startte Hubert de discussie rond de subsidiëring van literaire tijdschriften. In het nummer daarna kreeg die kritiek nog meer vorm naar aanleiding van het overlijden van collega-tijdschrift Kreatief. Dit resulteerde uiteindelijk in de tijdschriften-special die Hubert in september 2005 (W071) uitgaf. In dit nummer werden een aantal reacties van uitgevers van collega-tijdschriften opgenomen die de subsidiëringspolitiek van het Vlaams Fonds voor de Letteren op de korrel namen. In W072 werd de discussie verder gezet door Thierry Deleu met het artikel De malaise in de Vlaamse letterkundige wereld. De problematiek kwam eveneens aan bod in het artikel Van schuimende golven tot passages. In W073 (maart 2006) kreeg dit nog een verlengstuk toen bleek dat ook het oude tijdschrift Heibel terug tot leven werd gewekt om te ageren tegen de subsidiepolitiek van het VFL. In W072 blikte Hubert terug op het werk van één van zijn eerste medewerkers, Ubbo-Derk Hakholt die op 4 augustus 2005 overleed.

2006 W076 met cd over 20 jaar Weirdo's

20 jaar later

In december 2006 was het 20 jaar geleden dat Weirdo's werd voorgesteld in De Blauwe Schuit te Leuven. 20 jaar waarin veel veranderde: Hubert zette drie kinderen op de wereld, ruilde de reclamewereld voor de politiek, verhuisde van het bruisende Leuven naar het rustige maar toch opwindende Kinrooi, bouwde een huisje, werd voorzitter van de Kinrooise culturele raad, werd nog kaler en een beetje dikker én overleefde maar liefst 7 verkiezingen (3 voor de gemeente, 3 voor het federaal parlement en 1 voor het Vlaamse parlement). En in die periode was er één constante waarop hij kon terugvallen: WEIRDO'S. Het tijdschrift was zijn enige uitlaatklep in het normaaldom. Het is altijd zijn speeltuin geweest als de meester hem zei dat hij niet mocht spelen. Het is altijd zijn asiel geweest als hij niet meer wist waar hij naartoe moest. Het is nog altijd de kat op de schutting die de scherpschutters te snel af is. Door Weirdo's kan Hubert nog dagelijks janken naar de maan in de hoop dat iemand naar hem wil luisteren.
  In januari 2007 vierde Weirdo's zijn 20ste verjaardag met de uitgave van de dichtbundel Gewoon goddelijk Weirdo (W076) waarin Hubert Van Eygen een groot aantal gedichten bundelde die hij publiceerde in Weirdo's in de periode 2000-2006. Bij de bundel zat een cd waarop een groot aantal gegevens over de geschiedenis van het tijdschrift verzameld werden. Daaruit bleek dat er maar liefst 2656 bijdragen in Weirdo's verschenen. Daarin zaten 1182 gedichten, 435 illustraties, 235 verhalen, 213 recensies en 131 strips. En in totaal leverden zo'n 465 verschillende mensen een bijdrage. In die 75 nummers werden daarenboven 673 verschillende auteurs, instanties en tijdschriften besproken of kort vermeld. Getallen om trots op te zijn. Getallen die vertelden dat het toch de moeite waarde was. Getallen die Hubert ertoe aanzetten om er nog een tijdje mee door te gaan.
  In W077 (april 2007) startte Koen Schouteden de publicatie van zijn knotsgekke strip Conrad & Het Heilige Boek der Wijsheden. Deze strip verscheen in 9 delen tot W085 (maart 2009). In 2009 verscheen de strip in boekvorm als een uitgave bij Elenneok. In deze periode begonnen o.a. Delphine Lecompte, Freda Kamphuis, Dirk Biddeloo, Hans Claus en Alexander Baneman te publiceren in Weirdo's. Ook Liliane Melis dook opnieuw op. In Weirdo's 84 startte Alexander Baneman zijn reeks Dickensiaans over het werk van deze bijna vergeten Engelse meesterverteller. De reeks liep tot W095 (september 2011).

2009 Eerste kruispuntje in W091

In 2009 stopte John Heuzel met de uitgave van zijn tijdschrift Kruispunt, dat Hubert altijd als vader van Weirdo's heeft beschouwd. Vanaf W086 (juni 2009) droeg het tijdschrift daarom als ondertitel een kruispuntje. Vanaf W091 in september 2010 werd dit ook opgenomen in de vernieuwde logo van het tijdschrift die ontworpen werd door huistekenaar Steven de Rie.
  In maart 2010 publiceerde Weirdo's het dossier Vrij willig waarin een aantal reacties op het literaire beleid in Vlaanderen werden gebundeld van collega's die literaire tijdschriften uitgaven of literaire verenigingen runden. Dit dossier werd in maart 2010 overhandigd aan minister Joke Schauvliege, zonder veel resultaat. In hetzelfde nummer startte Guy van Hoof zijn zeer gewaardeerde reeks over armoede in Vlaanderen onder de titel De hemel heeft geen dak. In 2015 liep deze reeks nog steeds (deel 17).
  In W091 (september 2010) publiceerde Steven de Rie eindelijk nog eens een stripverhaal (dat was al geleden van W070) met als titel Power Beast versus the Witness. Het verhaal werd in vier opeenvolgende nummers gepubliceerd.
  In W093 (maart 2011) droeg Hubert alweer een weirdo ten grave: Deen Engels (1926-2011). Vanaf W005 tot W093 publiceerde hij maar liefst 68 bijdragen in Weirdo's. In het laatste nummer verscheen voor het eerst een beeldcollage van Frank Roger op de achterpagina. In de volgende jaren zouden deze opmerkelijke collages een constante blijven.
  Een deel van W096 (januari 2012, 25 jaar na W001) werd gevuld met een poëtisch afscheid van Thieu Van Eygen (1930-2011), vader van hoofdredacteur Hubert Van Eygen. In W097 werden een aantal rozengedichten opgenomen in het kader van de viering van Geistingen Rozendorp.
  In januari 2013 verscheen het 100ste nummer van Weirdo's met een prachtige kleurentekening van Steven de Rie op de voorpagina waarop de drie stichters vereeuwigd werden als Hubert als het orerende orakel, Steven als de kalende kriebelaar en Frank als de onzichtbare man. Om W100 op een gepaste wijze te vieren werden een aantal medewerkers uit het verleden gevraagd om een bijdrage te schrijven. Tal van sympathisanten van het eerste uur (naast vaste waarden als Patrick Heymans, Steven de Rie, Freda Kamphuis, Martin Wings, Guy van Hoof) gingen in op deze vraag, zoals Liliane Melis, Claude Andenboom, Dirk Biddeloo, Jan Derboven, Ina Stabergh, Frank Roger, Hans Kilian, Ludo Noens, Edith Oeyen en Pierre Van Laeken.

2014 De dood van medeoprichter Frank Moyaert in W107

In W103 (september 2013) werd de rubriek Literair Erfgoed Revisited geïntroduceerd. In deze rubriek wilde Hubert het literair erfgoed koppelen aan de huidige literaire bedrijvigheid om zo voortdurend herinnerd te worden aan de relativiteit van onze woorden. In de eerste aflevering kwam o.a. de Bibliografie van de Vlaamse tijdschriften van Rob Roemans en Hilda Van Assche aan bod. In latere nummers passeerden o.a. Jaak Langens en de familie Sevens de revue.
  In juli 2014 stierf medestichter Frank Moyaert door een mislukte vlucht vanop het vijfde verdiep van zijn appartement in de Helenalei in Antwerpen. Zijn turbulente leven vormde het onderwerp van W107 met bijdragen van o.a. Yorgos Dalman, Steven de Rie, Henri-Floris Jespers, Frank Moyaert zelf en uiteraard Hubert Van Eygen.

30 jaar later

Op 13 december 2016 was het 30 jaar geleden dat het literaire (k)wartaalschrift Weirdo's (nog steeds niet volwassen) in Leuven werd gelanceerd tijdens de literaire manifestatie De Nieuwe Tachtigers. Niemand durfde toen te voorspellen dat dit kleine tegendraadse blad het zo lang zou uitzingen. Het tijdschrift dat zichzelf sinds 1992 anti-postmodernistisch literair (k)wartaalschrift noemt is nog steeds de spreekbuis van rare kwasten of zoals het in het voorwoord van nr. 1 werd gezegd:
  We zijn gewoon weirdo's, ten voeten uit. Rare kwasten, geschiften die voor geen enkele rede vatbaar zijn, we spreken allen dezelfde taal: de taal van de Waanzin.

2016 30 jaar Weirdo's W116+W001

Niet voor niks staat ook al jarenlang de volgende zin in het colofon:
  Dat brengt uiteraard met zich mee dat inzendingen met een sociaal geëngageerde inslag en/of met een afwijkend karakter de voorkeur krijgen in dit blad.
Waarom is Hubert Van Eygen al die jaren dit tijdschrift blijven uitgeven? Hij geeft zelf het antwoord in de inleiding:
  Wij zijn misschien wel raar, abnormaal, ongewoon of gek, maar alleszins niet overbodig. Die laatste twee woordjes blijven na 30 jaar nachtwerk nog steeds bovendrijven: niet overbodig. Ook al hebben we enkel een rimpeling op het water veroorzaakt. Ook al krijgen we maar hier of daar een voetnoot in een of ander literair overzicht. Ook al zijn onze medewerkers geen bestsellers geworden. Ook al zijn we er niet rijk van geworden. Overbodig zijn we zeker niet geweest want anders waren we al lang verdwenen, net als al die andere tijdschriften. En één ding kunnen ze me zeker nooit meer afpakken: Ik heb verdomd veel lol gehad bij het maken van dit tijdschrift. Mijn motto is niet voor niks altijd geweest: Je kan beter aarzelen dan helemaal niks doen. 30 jaar aarzelen, en dan toch doorgaan, dat kan toch tellen, niet?

Don Quichote

Weirdo's probeert het papieren literair tijdschrift in Vlaanderen te laten overleven, als laatste lijkt het wel. Steeds meer tijdschriften verdwijnen in het digitale bos op het internet. Maar Weirdo’s tracht met een kleine groep medewerkers en sympathisanten de traditie van de schreeuwer in de duisternis levendig te houden.
  In 2018 verschenen twee nummers om twee Initiatievelingen van het eerste uur te herdenken. In nummer 121 (maart 2018) werd Dirk Tits (1961-2018) herdacht onder de titel Gedichten sterven nooit. En in nummer 122 kreeg Dirk Biddeloo (1952-2014) zijn in memoriam. Het tijdschrift heeft géén veranderingen teweeg gebracht in onze literatuur. Het heeft slechts enkele rimpelingen op de vijver van de Vlaamse literaire wereld veroorzaakt en kreeg hier en daar zelfs enkele voetnoten op Wikipedia of enkele eindverhandelingen. Maar als hoofdredacteur heb ik er enorm veel lol mee gehad. En ik hoop dat mijn kleinkinderen dat ook zullen ervaren als ze later (hopelijk veel later) mijn bureau zullen opruimen en af en toe zullen bladeren in die weirde boekjes die gekke bompie maakte.
  De laatste jaren publiceert het tijdschrift vooral bijdragen van de vaste redacteurs Steven de Rie, Patrick Heymans, Frank Roger en Guy van Hoof. Maar ook medewerkers van het eerste uur kwamen terug, zoals Yorgos Dalman, Germain Droogenbroodt, Hans Kilian en ook ex-medewerkers van andere tijdschriften zoals Hendrik Carette (Kruispunt), Dirk Rommens (Kruispunt) en Guido Eekhaut (Initiatief). Nieuwe ouderen zoals José Vandenbroucke en Daniël Van Hecke passeerden de revue naast nieuwe talenten zoals Pieter Drift, Gert-Jan van de Bemd en Andreas Van Rompaey.
Op 29 maart 2019 stelde ik in Gemeenschapscentrum De Stegel te Molenbeersel mijn tiende dichtbundel Thuiskomen (in de chaosmos) voor. In deze bundel (uitgegeven bij De Scriptomanen vzw van Patrick Bernauw, van Initiatief weet je nog…) verzamelde ik de gedichten die ik in de periode 2007-2018 publiceerde in Weirdo’s.

Bompie

De nieuwe Weirdo’s komen eraan. En het kunnen verdomd goeie dwarsliggers zijn! Van september 2019 tot nu werd ik zes keer bompie (Emely, Nino, Livie, Cleo, Matteo en Élou). Het is dan ook niet verwonderlijk dat in de laatste corona-jaargangen nogal wat kindergedichten werden gepubliceerd. In het persbericht voor Weirdo’s nummer 137 schreef ik het volgende over deze familiepoëzie:
  Dergelijke anekdotische familiepoëzie wordt in het poëziewereldje vaak smalend afgedaan als amateuristische huis-tuin-en-keukenlyriek maar ze klinkt niettemin krachtig in deze wereld waarin alleen maar fake news en fragmentair gebazel overheersen.
  En zo werd Weirdo’s een tijdschrift waarin alle rare kwasten altijd kunnen thuiskomen…

Terug naar boven